Điều hành nội dung chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực lao động, thương binh và xã hội sáng 6/6, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải trình vấn đề đại biểu nêu về việc thu sai bảo hiểm xã hội đối với các chủ hộ kinh doanh cá thể.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Nghị định số 01 năm 2003 có chủ trương mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội. Thực hiện chủ trương, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có văn bản hướng dẫn cho một số tỉnh về đóng bảo hiểm xã hội. Có 54 tỉnh thu của 4.240 đối tượng từ năm 2003 đến năm 2016. Đến năm 2016 thì có chủ trương dừng lại, nhưng có một số đối tượng vẫn nộp tiếp đến năm 2020 thì dừng hẳn là 1.332 cá nhân.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc (Ảnh: Quochoi.vn).
Bộ trưởng Phớc cho rằng, về bản chất và đạo lý không có gì sai, nhưng về quy định pháp luật vẫn bị vướng. Cụ thể, quy định của pháp luật bảo hiểm xã hội là phải có hợp đồng về giao kết bảo hiểm, nhưng ở đây, các chủ hộ kinh doanh không có hợp đồng giao kết, mà chỉ có hợp đồng của họ với nhân viên. Những nhân viên của họ được nộp bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhưng đối với các chủ hộ thì không có hợp đồng với ai cả, cho nên không được nộp bảo hiểm.
"Về bản chất, những đối tượng này vừa là chủ hộ, vừa là người lao động, vừa có thu nhập, cho nên việc được tham gia bảo hiểm có thể coi là chấp nhận được, nhưng pháp luật lại không quy định, cho nên có thể kết luận là sai đối tượng", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu.
Ngoài ra, Bộ trưởng cũng cho biết, Bộ này đã trao đổi với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, tới đây, khi tiến hành sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội sẽ cho phép chủ hộ kinh doanh được tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc vì chủ hộ vừa là người lao động, vừa là người có thu nhập.
Tại nội dung trả lời này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng nêu thông tin về hỗ trợ người lao động. Theo Bộ trưởng, năm 2021 số đã chi từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ cho người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 là 47.356 tỷ đồng. Trong đó, những đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 được chi từ quỹ là 30,8 tỷ đồng.
Năm 2023, số dư quỹ này còn 59.357 tỷ đồng và Bộ Tài chính đang thiết kế một gói hỗ trợ để trình Chính phủ và trình với Thường vụ Quốc hội sẽ chi khoảng 23.000 tỷ đồng, từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người lao động thất nghiệp trong giai đoạn khó khăn này. Như vậy số dư quỹ còn 309.405 tỷ đồng.
Về chất lượng lao động, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, phải có kỹ năng nghề và nâng cao chất lượng. Đào tạo nghề như thế nào phải nắm bắt, dự báo được nhu cầu thị trường, đáp ứng nhu cầu của người sử dụng lao động trong nước và quốc tế.
